Bún đậu mắm tôm bình dị từ chính tên gọi, nguyên liệu, từ hàng quán, cách thưởng thức. Ấy thế mà chính cái sự bình dị đó lại đi sâu vào lòng người, khiến món ăn này không chỉ phổ biến ở Hà Nội mà còn lan rộng ra khắp ba miền Bắc, Trung, Nam, thậm chí được cả các du khách quốc tế rất ưa thích.
Hà Nội vốn là thiên đường của những món ăn, đặc sản nổi danh khắp bốn phương. Giữa muôn vàn các món ăn nổi tiếng của Hà Thành như phở bò, bún chả, bún thang, chả cá Lã Vọng,… có lẽ bún đậu mắm tôm là một thức quà bình dân, giản dị nhất. Suốt bao nhiêu năm qua, món ăn dân dã này cứ âm thầm lan rộng, phủ sóng khắp các con phố, ngõ hẻm, trở thành một thứ đặc sản không thể thiếu khi nhắc về thủ đô Hà Nội.
Sau đây, hãy cùng Thủ Đô Hà Nội tìm hiểu sâu hơn về món ăn đặc biệt này qua bài viết dưới đây nhé.
Bún đậu mắm tôm – thứ đặc sản dân dã của người Hà Nội
Bún đậu mắm tôm là một món ăn có từ thời bao cấp, lúc thời buổi kinh tế đất nước đang còn rất nhiều khó khăn, không có thịt, chả đầy đủ như bây giờ, chỉ có món đậu hũ là dễ làm, bổ dưỡng nhất, không phải lén lút mua thịt để có thể bị tịch thu bất cứ lúc nào. Trải qua suốt một thời gian dài, thoát khỏi thời bao cấp thiếu thốn, bún đậu cũng theo đó càng đầy đặn và đa dạng đồ ăn kèm hơn, không chỉ đơn giản là đậu rán, nhiều nơi thậm chí còn cho thêm giả cầy, nem cua bể.
Nguyên liệu làm nên món bún đậu mắm tôm mang đậm hơi thở đường phố, dân dã đặc trưng. Bún đậu có lẽ là món ăn dễ làm nhất với các nguyên liệu đơn giản, dễ kiếm nhất, bởi vậy nên nó rất phổ biến, được bày bán ở rất nhiều nơi. Không khó để bạn có thể tìm cho mình một quán bún đậu mắm tôm ở bất kỳ đâu tại Hà Nội. Tuy đơn giản là vậy nhưng người Hà Nội rất tỉ mẩn, tinh tế trong cách chế biến cũng như đánh giá, thưởng thức món ăn, bởi vậy, người ta vẫn có thể dễ dàng nhận biết quán nào ngon, quán nào dở qua các nguyên liệu .
Một mẹt bún đậu Hà Nội đúng chuẩn phải là thứ đậu phụ mơ được lấy từ làng Mai Động rán vàng giòn lớp ngoài nhưng vẫn mềm thơm bên trong. Ngay từ đầu phải khéo ở khâu biết hỏi ý khách thích đậu rán giòn hay rán non, bởi chỉ cần vớt ra khỏi chảo dầu sôi sớm hay muộn vài giây thôi là hương vị đã có sự khác biệt. Bún phải là thứ bún lá chứ không phải là bún rối được lấy từ làng Phú Đô.
Bên cạnh đó còn có chả cốm được làm từ cốm Làng Vòng dẻo thơm, giòn dai, chân giò luộc hay thịt ba chỉ luộc béo ngậy, thơm ngon, miếng dồi hay lòng rán cực đưa vị. Tất cả được bày trên một chiếc mẹt tre lót dưới bởi một tấm lá chuối mang đậm hơi thở thôn quê dân dã. Bên trên mẹt bún đậu được điểm thêm chút rau kinh giới, rau mùi, tía tô cùng ít dưa chuột đầy tươi mát.
“Linh hồn” của món ăn mà không thể không nhắc tới đó chính là thứ mắm tôm có nguồn gốc từ Thanh Hóa. Không phải cứ đổ từ chai ra là đã có được bát mắm tôm để thưởng thức mà phải qua những công đoạn chế biến theo một công thức riêng biệt để có thể làm nên thứ nước chấm “thần thánh”, là “linh hồn” của món ăn này.
Mỗi cửa hàng sẽ có một bí kíp riêng, không ai giống ai, thường thì người ta sẽ pha thêm một lượng đường vừa phải, một ít nước cốt chanh, ớt thái mỏng, hành phi, cùng ít mỡ nóng rán đậu rưới lên để át đi vị nồng của mắm tôm rồi khuấy đều đến khi sủi bọt, có nơi người ta còn cầu kỳ chưng mắm tôm trên bếp cả ngày, khách gọi đến đâu thì múc ra phục vụ đến đấy. Hương vị của mẹt bún đậu có ngon hay không phụ thuộc rất nhiều vào bát mắm tôm đi cùng, đó là thứ cầu nối kết nối các nguyên liệu của món ăn này.
Người Hà Nội có thể ăn bún đậu quanh năm, vào bất kể thời gian nào trong ngày dù có vào mùa đông lạnh giá hay khi tiết trời oi ả, nóng bức mà không hề thấy chán. Dẫu không phải món ăn sang trọng, cũng chẳng cầu kỳ như các món ăn Hà Nội khác, nhưng nó vẫn có sức hút kỳ lạ, có thể khiến một góc vỉa hè đông đúc, tấp nập, hương thơm ngào ngạt ngập tràn khắp cả con phố.
3 địa chỉ bán bún đậu mắm tôm Hà Nội vô cùng nổi tiếng
Bún đậu ngõ Phất Lộc
- Địa chỉ : Nhà 49 Ngõ Phất Lộc, Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội
- Giá cả : 20.000 đồng – 50.000 đồng
Đây có lẽ là một trong những hàng bún đậu đầu tiên tại Hà Nội, đi lên từ một gánh hàng rong của 30 năm trước. Nằm trong con ngõ nhỏ dài chưa đầy 100 mét nhưng quán bún đậu Trung Hương luôn tấp nập người ra vào, nổi tiếng khắp Hà Nội và luôn được thực khách bốn phương tìm đến để thưởng thức. Với bề dày thời gian đó, quán bún đậu này vẫn luôn giữ được cho mình hương vị truyền thống của mẹt bún đậu xưa cùng những chả cốm, nộm sứa, ốc om chuối đậu, thịt luộc với mắm tép chua, dạ dày luộc, lòng tràng luộc.
Điều làm nên thương hiệu cho bún đậu Trung Hương có lẽ là thứ nước chấm mắm tôm thần thánh luôn được bà chủ đích thân chế biến theo công thức riêng, cốt mắm ở đây được nhập trực tiếp từ Thanh Hóa và có độ bong cùng hương vị đặc trưng hiếm hàng nào ở Hà Nội có thể có được. Con ngõ Phất Lộc nổi tiếng bởi hàng bún đậu này và luôn trong tình trạng tấp nập, kín xe không có chỗ vào, đặc biệt là vào thời gian tầm từ 11 giờ trưa đến 13 giờ chiều.
Bún đậu Hàng Khay
- Địa chỉ : Ngõ 31 Hàng Khay, Hoàn Kiếm, Hà Nội
- Giá cả : 45.000 đồng
Có lẽ đây là con ngõ bún đậu nổi tiếng bậc nhất Hà Nội. Người Hà Nội luôn nghĩ ngay đến Hàng Khay khi nhắc đến món bún đậu mắm tôm. Là một con ngõ nhỏ chật hẹp, nhưng nó lại có đến hai quán bún đậu mắm tôm nổi tiếng. Một quán bún đậu mẹt và một quán để bún đậu lên đĩa. Nhưng nổi tiếng và lâu đời hơn cả vẫn là hàng bún đậu cô Tuyến. Một suất bún đậu ở đây ngoài đậu rán vàng giòn nóng hổi, béo ngậy, bún lá, mắm tôm còn có rất nhiều món đi kèm để lựa chọn gồm thịt chân giò, thịt ba chỉ luộc, chả cốm, giò tai, lòng dồi chiên, nõn đuôi rau sống đa dạng được xếp ngay ngắn trên mẹt cực kỳ hấp dẫn.
Bún đậu Hàng Khay nổi tiếng đến mức khách hàng tới đây luôn đông nghịt, chủ quán phải tận dụng tối đa cả vỉa hè, những phòng ốc, không gian trong nhà lẫn ngoài đường vẫn không đảm bảo sức chứa đủ cho thực khách đến thưởng thức. Để được người Hà Nội xếp hàng, chen chân thưởng thức như vậy, chứng tỏ sức hút của bún đậu Hàng Khay không phải dạng vừa. Bún đậu cô Tuyến chỉ mở cửa từ khoảng 10h sáng đến 2h chiều thôi nên bạn cần chú ý để có thể thưởng thức được món ăn này nhé.
Bún đậu Mã Mây
- Địa chỉ : Số 5 Mã Mây, Hoàn Kiếm, Hà Nội
- Giá cả : 50.000 đồng
Đây là quán bún đậu vốn đã nổi tiếng từ xưa khi còn ở ngõ Đông Thái, giờ chuyển qua phố Mã Mây vẫn được rất nhiều người yêu thích. Hai món ăn kèm nổi tiếng ở đây là chả cốm và lưỡi luộc với hương vị vô cùng đặc trưng. Mắm tôm của quán này cũng rất được đánh giá cao. Vào những giờ cao điểm, đặc biệt là vào buổi trưa, quán cực kỳ đông đúc và không ít khi bạn sẽ được chứng kiến cảnh thực khách xếp hàng để được thưởng thức món ăn này. Quán bún đậu này chỉ mở bán đến 6h tối thôi nên bạn cần lưu ý để có thể thưởng thức được món ăn này nhé.
Bún đậu mắm tôm là một thứ đặc sản dân dã, bình dị hiếm có của thủ đô Hà Nội. Ở món ăn này là sự tổng hòa của những hương vị vừa giản dị, mộc mạc vừa thanh nhã, nồng đượm hiếm có. Món ăn tưởng chừng như hết sức giản đơn này lại có một sức hút mạnh mẽ, khiến cả những người đi xe sang, ăn vận sang trọng cũng phải đến chốn lề đường, hè phố để ngồi nhâm nhi chút hương vị bình dân đặc biệt, khiến ai đi xa cũng không khỏi thương nhớ về. Nếu có dịp ghé thăm thủ đô, đừng quên nếm thử món ăn đầy đặc trưng này nhé.
